Magdalena Strzałkowska i Witold Englender
"Postoje pamięci"
w Galerii GOK w Pawłowicach
Od autorów:
Jesteśmy małżeństwem od nastu lat. Fotografujemy natomiast od zawsze. Ta wystawa, złożona ze zdjęć wykonanych przez nas - czasem nie wiemy nawet, które zdjęcie czyje - od 1969 roku, jest efektem fascynacji przemijającym czasem. Czasem, który jest różny i inaczej biegnie dla każdego człowieka, każdej rzeczy czy nawet idei. Czas tych, którzy odeszli przesuwa się poza krótki okres bytu realnego i płynie dalej dwoma nurtami - rzeczowym poprzez materialne ślady Ich istnienia i niematerialnym, w pamięci pozostających. Miejscem, gdzie oba nurty Ich czasu łączą się jest cmentarz. Tam najlepiej widać, jak pamięć może utrzymywać przy życiu nawet maluczkich.
Groby zaniedbane, lampki palące się na zwykłych mogiłach, piękne pomniki, tablice "ku czci" - różna bywa Pamięć. Pamięć całych pokoleń i tylko najbliższych, tych, którzy już odeszli albo wkrótce odejdą.
Wystawa złożona jest ze zdjęć nie wybranych tak, by składały się w logiczną całość, gdyż życie i śmierć nie są logiczne. Do pewnego stopnia jest to wybór losowy z wieluset negatywów wykonanych w nekropoliach wielkich i całkiem małych, znanych i zapomnianych, wypielęgnowanych i niszczonych celowo. Jedyną w pełni zamierzoną rzeczą jest podział na trzy grupy: pomniki "ku czci" - cmentarze - kirkuty. Są więc pomniki bohaterów narodowych, wielkich indywidualności. Jest rząd krzyży jednoramiennych - katolickich, protestanckich, dwuramiennych - prawosławnych. Są prostokątne obeliski na żydowskich cmentarzach i strzeliste na muzułmańskich. Różne symbole i sposoby upamiętnienia dawnych istnień. I jedna Pamięć potrzebna wszystkim narodom i religiom świata.
Zdjęcia zaprezentowane na wystawie zostały wykonane w:
Gilowicach, Jastrzębiu Górnym, Jaworznie, Józefowie, Kielcach, Kończycach Górnych, Kromołowie, Krzykawce, Lesku, Lubaczowie, Łękawicy, Mysłowicach, Oleszycach, Ostrowie Wielkopolskim, Ostrzeszowie, Pilicy, Prudniku, Pszczewie, Suchej Beskidzkiej, Sulmierzycach, Szydłowcu, Wojcieszowie, Zakopanem
oraz na Węgrzech w: Budapeszcie, Egerze, Hajduboszörmeny i Górach Bükk.
Powrót na okładkę
